Học bổng là gì?
Học bổng (Scholarship) là các suất tài trợ của các cơ sở đào tạo, cơ quan chính phủ và các tổ chức công lập lẫn tư nhân, nhằm hỗ trợ một phần hoặc toàn bộ chi phí học tập cho người học. Trong khuôn khổ bài viết này, học bổng được nhắc đến là học bổng du học – các gói hỗ trợ tài chính dành cho sinh viên Việt Nam học tập tại nước ngoài cho hệ cử nhân và cao học.
Có những loại học bổng nào?
Học bổng có thể được phân loại như sau:
Dựa trên giá trị học bổng, có thể chia thành:
- Học bổng toàn phần: Là loại học bổng có giá trị lớn nhất, mang đến sự hỗ trợ toàn diện cho người nhận. Các khoản chi phí được tài trợ bao gồm học phí, sinh hoạt phí, tài liệu học tập và một số chi phí khác trong suốt thời gian học tập.
- Học bổng bán phần: Chỉ hỗ trợ một phần học phí, với mức tài trợ dao động từ 100%, 75%, 70%, 50% đến 25%. Tuy nhiên, các chi phí khác như sinh hoạt phí, bảo hiểm hay tài liệu học tập sẽ không nằm trong phạm vi tài trợ.
Dựa trên đối tượng cấp và nhận học bổng, có:
- Học bổng chính phủ: Là những suất học bổng uy tín, được tài trợ bởi ngân sách quốc gia của các nước. Một số chương trình nổi bật có thể kể đến như:
- Học bổng Fulbright (Hoa Kỳ).
- Học bổng Chevening (Anh).
- Học bổng AAS (Úc).
- Học bổng DAAD (Đức).
- Học bổng MEXT (Nhật Bản).
- Học bổng Fellowship: Chủ yếu dành cho các nghiên cứu sinh hoặc học viên sau đại học. Người nhận học bổng sẽ có cơ hội tham gia các chương trình thực tập chuyên môn, nghiên cứu thực tế, cũng như các hội nghị và hội thảo chuyên ngành.
- Học bổng cho sinh viên trao đổi (Exchange Scholarship): Là học bổng được thiết kế cho các chương trình trao đổi văn hóa, học thuật giữa sinh viên các quốc gia. Học bổng này thường hỗ trợ một phần hoặc toàn bộ chi phí trong thời gian trao đổi.
Dựa trên bậc học:
- Học bổng trung học phổ thông
- Học bổng đại học
- Học bổng thạc sĩ
- Học bổng tiến sĩ
- Học bổng sau tiến sĩ
Làm sao để có học bổng du học toàn phần?
Theo bí quyết săn học bổng của những sinh viên đi trước, bất kể là bạn đang muốn săn học bổng cử nhân hay học bổng cao học, một trong những điều kiện xin học bổng quan trọng nhất là điểm số. Bạn nên cố gắng đạt điểm tổng kết trung bình từ 3.5 – 4.0 (tầm 9-10 điểm theo thang điểm Việt Nam) để có khả năng giành được học bổng cao gấp đôi so với các sinh viên có điểm trung bình dưới 3.0 (tầm 8 điểm theo thang điểm Việt Nam).
Việc đầu tiên không thể thiếu trong danh sách trước khi bạn muốn đạt học bổng bất kì nào chính là việc tìm hiểu tiêu chí làm thế nào để đạt học bổng của tổ chức trao học bổng. Các tiêu chí này hầu như đều được công bố rất rõ ràng thành các văn kiện đăng lên trang web/thông báo chính thức nên bạn trước hết thực hiện theo đúng từng bước chỉ dẫn và đáp ứng yêu cầu thì khả năng đạt được học bổng sẽ cao hơn rất nhiều.
Đối với hệ thống giáo dục chuộng xét tuyển theo các bài thi chuẩn hóa như Hoa Kỳ, ứng viên cũng nên tìm hiểu các bài thi chuẩn hóa nổi bật như SAT và ACT và mức điểm yêu cầu của ngôi trường mà bạn đang nhắm đến. Sinh viên có điểm thi SAT và ACT trên trung bình có nhiều khả năng giành được học bổng. Sinh viên có điểm SAT từ 1.000 hoặc ACT từ 21 trở lên có nhiều cơ hội giành được học bổng hơn.
Về ngành học. Riêng trường hợp nước Mỹ, sinh viên theo học các ngành STEM (khoa học, công nghệ, kỹ thuật và toán học) có nhiều cơ hội giành được học bổng hơn sinh viên theo đuổi các lĩnh vực khác.
Tuy nhiên, thế giới học bổng du học là vô cùng đa dạng, và đôi khi các chương trình học bổng sẽ ghi rõ những ngành học ưu tiên. Do đó, tùy theo năng lực, định hướng và tiềm năng của ứng viên, sẽ có những cơ hội học bổng toàn phần phù hợp nhất với bản thân. Biết người biết ta trong khâu săn học bổng sẽ giúp bạn có nhiều khả năng trúng tuyển hơn.
Chủ yếu các chương trình học bổng đều là học bổng cao học, có học bổng cử nhân nào không?
Trên thực tế, đúng là là hầu hết các chương trình học bổng của chính phủ và các cơ quan quốc tế đều dành cho các chương trình thạc sĩ và tiến sĩ, nhưng vẫn có những học bổng du học dành cho bậc cử nhân. Bạn cần kiên trì tìm kiếm và nên đặc biệt để mắt đến học bổng của trường, với nhiều loại hình như: học bổng dành cho tân sinh viên năm nhất bậc cử nhân, học bổng dành cho sinh viên xuất sắc bậc cử nhân. Trong phạm vi của cơ sở đào tạo, đôi khi các khoa cũng có học bổng dành riêng cho sinh viên xuất sắc, sắp sửa theo học một chuyên ngành của khoa.
Lưu ý là các chương trình học bổng bậc cử nhân của trường thường được cấp với nhiều giá trị khác nhau, thường tương ứng với các mức 25, 50 và 100% được trừ vào học phí. Thành tích học tập của ứng viên càng cao, khả năng săn được học bổng toàn phần càng lớn. Và tất nhiên là các hình thức học bổng toàn phần hoặc bán phần của trường chủ yếu chỉ bao gồm học phí, do đó ứng viên phải chuẩn bị sinh hoạt phí để chi trả cho cuộc sống thường nhật.
Khi nào là thời gian tốt nhất để bắt đầu săn học bổng?
Việc săn học bổng du học nên diễn ra càng sớm càng tốt. Theo kinh nghiệm của các cựu du học sinh, bạn nên bắt đầu tìm hiểu từ đầu năm cấp 3, thậm chí là những năm cuối cấp 2, để lên kế hoạch chuẩn bị bộ hồ sơ hoàn chỉnh (điểm số tốt, tham gia hoạt động ngoại khóa, trải nghiệm tình nguyện viên, thực hiện các kỳ thi chuẩn hóa, làm bài kiểm tra tiếng Anh…).
Bên cạnh đó, bạn cần lựa chọn quốc gia nào bạn muốn đi du học, từ đó làm “tàu ngầm” để săn học bổng hiệu quả hơn. Bạn nên lựa chọn dựa trên những tiêu chí như sở thích, ngành học phù hợp và trải nghiệm bạn muốn có khi theo học tại đất nước này. Đặc biệt, lộ trình tài chính cũng là một “bộ lọc” khá quan trọng khi lựa chọn địa điểm du học.
